มะเร็งปากมดลูก สาเหตุหลักที่คือการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี (HPV) ที่ปากมดลูก โดยมะเร็งปากมดลูกมี 2 ระยะคือ ระยะก่อนที่จะเป็นมะเร็ง กับ ระยะที่เป็นมะเร็งแล้ว ซึ่งแพทย์จะต้องทำการตรวจให้เจอตั้งแต่ระยะก่อนที่จะเป็นมะเร็ง เพื่อรักษาให้หายก่อนที่จะลุกลามกลายเป็นก้อนมะเร็ง
ปัจจุบันแพทย์สามารถตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้อย่างแม่นยำมากขึ้นโดยการเก็บตัวอย่างเซลล์ของปากมดลูกส่งตรวจด้วยวิธีที่เจาะลึกถึงระดับสารพันธุกรรมหรือดีเอ็นเอของเชื้อไวรัสเอชพีวี ที่เรียกว่า HPV DNA testing วิธีนี้มีความแม่นยำสูงมากใกล้เคียง 100 % โดยใช้อุปกรณ์เก็บเซลล์จากช่องคลอดในห้องส่วนตัวที่โรงพยาบาลหรือที่บ้าน แล้วส่งให้ห้องปฏิบัติการตรวจหาเชื้อไวรัสเอชพีวี ซึ่งมีงานวิจัยทางการแพทย์ยืนยันชัดเจนแล้วว่าถ้าเก็บเซลล์ถูกวิธีตามคำแนะนำจะมีความแม่นยำสูงมากเช่นเดียวกับวิธีที่แพทย์ตรวจคัดกรองโดยการใช้อุปกรณ์เก็บเซลล์จากปากมดลูก
ปากมดลูกที่ติดเชื้อไวรัสเอชพีวี จะไม่มีอาการหรือสัญญาณเตือน ไม่มีไข้ ตกขาว เลือดออก คันหรือแสบร้อน และตอนที่มี ความผิดปกติของเซลล์ปากมดลูกก่อนที่จะเป็นมะเร็ง ก็ไม่มีอาการผิดปกติ การตรวจหาเชื้อไวรัสเอชพีวีจากเซลล์ที่เก็บจากปากมดลูกทำให้รู้ความเสี่ยงและ ช่วยในการตรวจหาความผิดปกติของปากมดลูกก่อนที่จะเป็นมะเร็งได้ล่วงหน้า 5-15 ปี ทำให้แพทย์มีเวลาที่จะทำการรักษาก่อนที่จะลุกลามกลายเป็นมะเร็ง
อุปกรณ์ที่ใช้เป็นไม้พันปลายด้วยเส้นไยไนล่อนที่ถูกออกแบบมาให้มีความอ่อนนุ่มเป็นพิเศษ มีขนาดเล็กสอดใส่ได้ง่าย มีขีดกำหนดระยะในการสอดเข้าไปปั่นหมุนเก็บเซลล์ในช่องคลอดที่แน่นอน ไม่ทำให้เจ็บปวด ไม่ระคายเคืองปากช่องคลอด ผนังช่องคลอดและปากมดลูก ผู้หญิงสามารถทำได้ด้วยตนเองในที่ที่เป็นส่วนตัว
การเตรียมตัวก่อนการเตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตัวเอง
- งดการมีเพศสัมพันธ์ก่อนการตรวจอย่างน้อย 2 วัน
- ไม่ควรสวนล้างหรือสอดยาทางช่องคลอดอย่างน้อย 2 วัน
- ถ้าตั้งครรภ์หรืออยู่ในช่วง 3 เดือนหลังคลอดหรือมีประจำเดือนยังไม่ควรตรวจ
- ถ้ามีลือดออกผิดปกติ มีหนอง ตกขาวมีกลิ่นหรือคันช่องคลอดหรือมีสารคัดหลั่งผิดปกติออกทางช่องคลอด ปวดท้องน้อย หรือปวดขณะมีเพศสัมพันธ์ ยังไม่ควรตรวจ ควรปรึกษาแพทย์ก่อน
- แนะนำให้ตรวจในช่วงก่อนหรือหลังมีประจำเดือนอย่างน้อย 7 วัน
- ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์
- ไม่ต้องทำความสะอาดปากช่องคลอดหรือใช้น้ำยาล้างจุดซ่อนเร้น
- ยืนหรือนั่งแยกขาในท่าที่รู้สึกผ่อนคลาย
- หมุนหัวแท่งไม้สีแดงออกจาก หลอดพลาสติก (FLOQSwabs ®) จับตรงส่วนของขีดสีแดง ระวังอย่าสัมผัสโดนส่วนแปรงที่ปลายไม้
- สอดไม้เก็บเซลล์ตัวอย่างเข้าไปในช่องคลอดจนถึงขีดสีแดง ให้ส่วนแปรงสัมผัสกับผนังช่องคลอด หมุนไม้เก็บเซลล์ไปในทิศทางเดียวกันอย่างน้อย 4 รอบหรือประมาณ 10-30 วินาที ค่อยๆดึงไม้ออก
- ใส่กลับลงไปในหลอดพลาสติกหมุนกดให้แน่นแล้วนำมาส่งให้พยาบาลหรือแพทย์ ถ้ายังไม่ส่งทันทีให้เก็บไว้ในตู้เย็นในช่องธรรมดา ไม่ต้องเก็บในช่องแช่แข็ง
สารพันธุกรรมหรือ DNA ของเชื้อ HPV จะสามารถคงเสถียรภาพได้นาน 2 สัปดาห์ที่อุณหภูมิ -20 ถึง 50 องศาเซลเซียส แต่ควรนำส่งให้โรงพยาบาลตรวจโดยเร็วที่สุดไม่เกิน 3 วันหลังจากเก็บเซลล์ ถ้าเก็บไว้นานอาจมีเชื้อราขึ้นที่บริเวณแปรงเก็บเซลล์ทำให้การตรวจหาเชื้อ HPV คลาดเคลื่อนได้
การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตัวเอง จะช่วยผ่อนคลายความกังวลของผู้หญิงที่กลัวเจ็บ อายแพทย์ กลัวการสอดอุปกรณ์ปากเป็ดถ่างตรวจช่องคลอด หรือกลัวการถูกตรวจภายใน บ้านอยู่ไกล ไม่มีเวลามาตรวจที่โรงพยาบาล การตรวจทำได้ง่ายไม่ต้องขึ้นขาหยั่ง ง่ายกว่าการใส่ผ้าอนามัยชนิดสอดช่องคลอด ใช้เวลารอผลตรวจประมาณ 7-14 วัน
การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกโดยการเก็บเซลล์ในช่องคลอดด้วยตัวเอง มีความแม่นยำสูง
ในการตรวจคัดกรองไม่ต่างจากที่สูตินรีแพทย์ตรวจให้
นอกจากนี้ยังทำได้ง่าย สะดวก ปลอดภัย ไม่เจ็บหรือระคายเคืองช่องคลอดและปากช่องคลอด
สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ แผนกสูตินรีเวช โทร 052-004699