โรงพยาบาลเชียงใหม่ ราม chiangmai ram hospital

ต่อมใต้สมอง จัดว่าเป็น...ส่วนเล็ก ๆ ของสมอง-อยู่ที่บริเวณฐานกะโหลกศีรษะเหนือโพรงจมูก...จึงไม่ค่อยมีความโดดเด่นหรือได้ยินคุ้นหูมากนัก ความสำคัญของต่อมนี้เลยว่า...มีหน้าที่สร้างฮอร์โมนชนิดต่าง ๆ ให้กระจายไปตามกระแสเลือด...ซึ่งบริเวณนั้นจะมีอวัยวะสำคัญอยู่โดยรอบ เช่น เส้นประสาทจอตา เส้นเลือดแดงใหญ่ที่มาเลี้ยงสมอง เส้นประสาทสมอง โดยอวัยวะดังกล่าวเหล่านี้จะเป็นเหมือนปราการป้องกันด่านหน้าที่เรียงรายล้อมรอบต่อมใต้สมองเอาไว้

“โรคเนื้องอกต่อมใต้สมอง”  สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย แต่ก็ใช่ว่าจะตรวจเจอได้ไม่ง่ายและ ส่วนใหญ่จะพบเจอเนื้องอกชนิดนี้โดยบังเอิญจากการทำ MRI สมอง...และด้วยความที่เนื้องอกมักจะมีขนาดเล็กจึงไม่ทำให้เกิดอาการ ดังนั้น วิธีรักษาในขั้นแรก คือ...ต้องเฝ้าติดตามดูอาการที่ผิดปกติ พร้อมกับดูขนาดของก้อนด้วยว่ามีการเพิ่มขนาดขึ้นหรือไม่...ซึ่งถ้าขนาดใหญ่ขึ้นการรักษาแบบชัดเจนเด็ดขาดจึงจะเข้ามามีบทบาท...แต่สำหรับในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการอาจต้องทำการรักษาโดยการผ่าตัด และนอกจากนี้ก็ยังมีบางกลุ่มที่ได้ประสบพบเจออาการแจ้งเตือนมาก่อนแต่อาจมีไม่มากนัก เช่น มีอาการปวดศีรษะรุนแรงเฉียบพลัน ตามัวมองไม่ชัด ซึ่งอาการดังกล่าวอาจส่งผลให้ลานประสาทตาด้านนอกที่มีโอกาสเสียทำให้ให้มองเห็นได้แคบลง มองชัดแต่มุมตรงกลาง ส่วนมุมด้านนอกนั้นจะมองไม่เห็น...นอกจากนี้ยังมีอาการเริ่มต้นที่พบได้ไม่บ่อยแต่รุนแรงกว่านั้นคือ อาการของภาวะเลือดออกของเนื้องอกต่อมใต้สมอง

ขนาดเนื้องอกที่ใหญ่ขึ้นส่งผล ทำให้ไปกดอวัยวะสำคัญข้างเคียง โดยเฉพาะเส้นประสาทจอตา ทำให้การมองเห็นลดลงจนถึงตาบอดได้ นอกจากนั้นยังสามารถลุกลามไปกดเบียดสมองส่วนอื่นๆ ได้อีกด้วย...แต่โดยทั่วไปแล้วจะพบเนื้องอกชนิดนี้ประมาณ 10% ของเนื้องอกสมองทั้งหมด...และจริง ๆ แล้วเนื้องอกชนิดนี้ ส่วนใหญ่ไม่ใช่เนื้อร้าย แต่กลับเป็นเนื้อดีที่มีการเจริญเติบโตช้าซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะทำให้เกิดอาการ 2 แบบ คือแบบที่เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนอย่างหนึ่ง ซึ่งจะเกิดขึ้นด้วยอาการแบบไหนอย่างไรนั้นขึ้นอยู่กับว่ามีฮอร์โมนชนิดใดที่สูงมากกว่าปกติมาก่อให้เกิดกลุ่มอาการเฉพาะตัว...แต่หากเป็นแบบที่ไม่เกี่ยวกับความผิดปกติของฮอร์โมนก็จะทำให้เนื้องอกต่อมใต้สมองใหญ่มีขนาดมาก

“โรงพยาบาลเชียงใหม่ ราม” ได้นำ “เทคโนโลยีการรักษาด้วยการส่องกล้องผ่านโพรงจมูก” มาเป็น “ทางเลือก” ในการผ่าตัดรักษากรณี “เนื้องอกต่อมใต้สมอง” ด้วยเหตุที่เนื้องอกนี้จะมีที่ตั้งอยู่ตรงบริเวณ ตำแหน่งฐานกะโหลก ซึ่งก็คืออยู่ตรงกลางของศีรษะ ส่งผลให้ผู้ป่วยที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดเนื้องอกต่อมใต้สมองในปัจจุบันสามารถเลี่ยงการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะได้โดยใช้วิธีการผ่าตัดส่องกล้องผ่านทางโพรงจมูก โดยที่ “นพ.ประชา กัญญาประสิทธิ์...แพทย์ผู้ชำนาญการด้านศัลยกรรมระบบประสาทและหลอดเลือดสมอง” ประจำ “รพ.เชียงใหม่ ราม” ได้ให้รายละเอียดสรุปว่า

“...การสอดกล้องที่มีลักษณะเป็นแท่งขนาดเล็กผ่านโพรงจมูกเข้าไปในบริเวณสมองที่ต้องการผ่าตัด ซึ่งด้วยความละเอียดของกล้องทำให้แพทย์สามารถมองเห็นเนื้องอกในจุดที่ลึกได้อย่างชัดเจน โดยจะเกิดรอยแผลขนาดเล็กราว ๆ 1-2 เซนติเมตร หรือในบางรายอาจมีขนาด 3-4 เซ็นติเมตร โดยไม่ต้องเปิดกะโหลก จึงมีส่วนเอื้อประโยชน์ในการรักษามากขึ้น ทั้งในแง่ของการช่วยลดการบาดเจ็บต่อเนื้อสมอง...ลดโอกาสเกิดโรคแทรกซ้อนต่าง ๆ รวมทั้งกรณีที่ผู้ป่วยใช้ระยะเวลาพักฟื้นไม่นาน และแผลเล็กที่เกิดขึ้นจะอยู่ในโพรงจมูกซึ่งมองไม่เห็น ผู้ป่วยเจ็บตัวน้อย...ปัจจุบันนี้เทคนิคการผ่าตัดด้วยเทคโนโลยีใหม่แบบนี้ได้รับความนิยมมากขึ้น ภายใต้มาตรฐานความปลอดภัยที่ผ่านการรับรองแล้ว ที่สำคัญคือ อุปกรณ์การผ่าตัดได้รับการพัฒนาให้มีความสอดคล้องเหมาะสมกับการผ่าตัดเนื้องอกต่อมใต้สมองในยุคนี้ครับ...”

หากพบความผิดปกติของร่างกายก็ควรรีบพบแพทย์ เพื่อตรวจรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ เพราะหากปล่อยทิ้งไว้จะทำให้การรักษาทำได้ยากขึ้นและไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร แต่หากตรวจพบได้เร็วและทำการรักษาเพื่อทำให้ระดับฮอร์โมนกลับมาใกล้เคียงกับคนปกติก็จะช่วยลดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ลงได้ ยิ่งหากใครที่สมาชิกในครอบครัวมีประวัติการรักษาอาการดังกล่าวนี้ ก็ยิ่งควรต้องเข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำเพื่อเฝ้าระวังโรคหรือเข้ารับการรักษาได้อย่างรวดเร็วหากตรวจพบเนื้องอก

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

ศูนย์หลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลเชียงใหม่ ราม  โทร 052-004699