โรงพยาบาลเชียงใหม่ ราม chiangmai ram hospital

 

โรคหัวใจขาดเลือด (Coronary Artery Disease) เป็นหนึ่งในโรคที่คร่าชีวิตคนทั่วโลกมากที่สุด โดยเกิดจากการที่หลอดเลือดหัวใจตีบหรืออุดตัน ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจได้รับเลือดและออกซิเจนไม่เพียงพอ หากไม่ได้รับการรักษาทันท่วงที อาจนำไปสู่ภาวะหัวใจวายเฉียบพลันและเสียชีวิตได้

สาเหตุของ โรคหัวใจขาดเลือด มักเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตในระยะยาว เช่น การรับประทานอาหารไขมันสูง สูบบุหรี่ ความเครียด หรือแม้แต่กรรมพันธุ์ การเข้าใจโรคนี้อย่างลึกซึ้งจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพราะ การรู้ทันและป้องกันตั้งแต่เนิ่น ๆ  คือกุญแจสำคัญในการป้องกันไม่ให้เกิดโรคร้ายแรงนี้

โรคหัวใจขาดเลือด คืออะไร

โรคหัวใจขาดเลือด หรือชื่อทางการแพทย์ว่า Coronary Artery Disease CAD เกิดจากภาวะที่หลอดเลือดหัวใจตีบหรืออุดตันเนื่องจากมีไขมัน (พลัค) ไปสะสมอยู่ที่ผนังหลอดเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอ

เมื่อกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด จะเกิดอาการเจ็บแน่นหน้าอก หายใจไม่อิ่ม เหนื่อยง่าย และหากรุนแรงจนเลือดไม่สามารถไปเลี้ยงหัวใจได้เลย จะเกิดภาวะ กล้ามเนื้อหัวใจวายเฉียบพลัน Heart Attack

สาเหตุของโรคหัวใจขาดเลือด

สาเหตุหลักของ โรคหัวใจขาดเลือด คือการสะสมของไขมันไม่ดี LDL Cholesterol ภายในหลอดเลือด ซึ่งจะค่อย ๆ แข็งตัวและทำให้หลอดเลือดตีบแคบลง การไหลเวียนของเลือดจึงลดลง

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคหัวใจขาดเลือด ได้แก่

• การสูบบุหรี่
   

• ความดันโลหิตสูง
   

• เบาหวาน
   

• ไขมันในเลือดสูง
   

• โรคอ้วน และน้ำหนักเกิน
   

• ความเครียดเรื้อรัง
   

• ขาดการออกกำลังกาย
   

• พันธุกรรมหรือประวัติครอบครัวที่เป็นโรคหัวใจ
   

นอกจากนี้ อายุที่มากขึ้น โดยเฉพาะหลังอายุ 45 ปีในผู้ชาย และ 55 ปีในผู้หญิง ยังเพิ่มความเสี่ยงในการเกิด โรคหัวใจขาดเลือด ได้มากขึ้นด้วย

อาการของโรคหัวใจขาดเลือด

โรคหัวใจขาดเลือด อาการ ที่พบได้บ่อยจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการอุดตันของหลอดเลือดหัวใจ

อาการโรคหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน

อาการจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและรุนแรง โดยเฉพาะเมื่อหลอดเลือดอุดตันจนเลือดไม่สามารถไหลผ่านได้เลย

สัญญาณเตือนที่ควรระวัง

• เจ็บแน่นหน้าอก คล้ายของหนักกดทับ
   

• เจ็บร้าวไปที่กราม คอ แขนซ้าย หรือหลัง
   

• หายใจลำบาก เหนื่อยง่าย
   

• เหงื่อออกมากกว่าปกติ
   

• คลื่นไส้ อาเจียน
   

• หน้ามืดหรือหมดสติ
   

หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที เพราะอาจเป็นภาวะ กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน

อาการโรคหัวใจขาดเลือดเรื้อรัง

ในบางรายหลอดเลือดตีบเพียงบางส่วน ทำให้เกิดอาการแบบเป็น ๆ หาย ๆ หรือเฉพาะเวลาหัวใจต้องทำงานหนัก เช่น ออกแรง เดินขึ้นบันได หรือเครียด

อาการที่พบได้

• เจ็บแน่นหน้าอกขณะออกแรง แต่จะดีขึ้นเมื่อพัก
   

• เหนื่อยง่ายกว่าปกติ
   

• ใจสั่น หรือหายใจไม่อิ่ม
   

• เวียนหัว หรือรู้สึกหมดแรง
   

ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงควรเข้ารับการตรวจสุขภาพหัวใจเป็นประจำ

การวินิจฉัยโรคหัวใจขาดเลือด

แพทย์จะวินิจฉัยโดยอาศัยอาการของผู้ป่วยร่วมกับการตรวจทางการแพทย์ ดังนี้

• การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ECG เพื่อดูการทำงานของหัวใจและการไหลเวียนของเลือด
   

• การตรวจขณะเดินสายพาน Exercise Stress Test ประเมินสมรรถภาพหัวใจเมื่อออกแรง
   

• อัลตราซาวด์หัวใจ Echocardiogram ตรวจการบีบตัวและการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจ
   

• การตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือ MRI  ใช้ดูภาพหลอดเลือดหัวใจอย่างละเอียด
   

• การฉีดสีหลอดเลือดหัวใจ Coronary Angiogram เป็นการตรวจที่แม่นยำที่สุด เพื่อดูตำแหน่งและระดับการตีบของหลอดเลือด
   

การตรวจเหล่านี้ช่วยให้แพทย์วางแผนการรักษาได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย

 

โรคหัวใจขาดเลือด รักษายังไง และ รักษาหายไหม

โรคหัวใจขาดเลือดรักษาหายไหม สามารถควบคุมได้ แต่ไม่สามารถหายขาด 100% อย่างไรก็ตาม หากได้รับการรักษาและปรับพฤติกรรมอย่างถูกต้อง ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติ

แนวทางการรักษาแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่

1. การรักษาด้วยยา
    

   • ยาต้านเกล็ดเลือด เช่น แอสไพริน
      

   • ยาขยายหลอดเลือดหัวใจ
      

   • ยาควบคุมไขมันในเลือด
      

   • ยาลดความดันโลหิต
      

   • ยารักษาเบาหวา
      

2. การขยายหลอดเลือดหัวใจ Balloon & Stent
    

   • แพทย์จะสอดสายสวนเข้าไปยังหลอดเลือดหัวใจเพื่อขยายจุดตีบด้วยบอลลูน
      

   • อาจใส่ขดลวด Stent เพื่อป้องกันการตีบซ้ำ
      

   • มีทั้งขดลวดเคลือบยา ขดลวดไม่เคลือบยา และขดลวดละลายได้ ขึ้นอยู่กับสภาพผู้ป่วย
      

3. การผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ Bypass Surgery
    

   • ใช้ในกรณีที่หลอดเลือดตีบหลายตำแหน่ง หรือไม่สามารถใส่ขดลวดได้
      

   • ศัลยแพทย์จะนำหลอดเลือดจากส่วนอื่นของร่างกายมาทำทางเบี่ยง เพื่อให้เลือดไหลเวียนได้ตามปกติ
      

การป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด

การป้องกันย่อมดีกว่าการรักษา โดยเฉพาะกับ โรคหัวใจขาดเลือด ที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการใช้ชีวิตโดยตรง

ปรับพฤติกรรมการกิน

• หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูง เช่น ของทอด อาหารแปรรูป
   

• รับประทานผัก ผลไม้ และธัญพืชไม่ขัดสี
   

• ลดการกินเกลือและน้ำตาล
   

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
   

ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

การออกกำลังกายช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดดีขึ้น และควบคุมน้ำหนักได้อย่างมีประสิทธิภาพ แนะนำออกกำลังกายโดยการเดินเร็ว วิ่งเหยาะ ว่ายน้ำ หรือปั่นจักรยานอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน

ควบคุมน้ำหนักและลดความเครียด

• รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
   

• ฝึกสมาธิ โยคะ หรือทำกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายจิตใจ
   

• พักผ่อนให้เพียงพอ
   

สรุป

โรคหัวใจขาดเลือด เป็นโรคที่เกิดจากการตีบหรืออุดตันของหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งสามารถควบคุมและป้องกันได้ด้วยการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต ตั้งแต่การกิน ออกกำลังกาย ไปจนถึงการจัดการความเครียด

การตรวจสุขภาพประจำปีและสังเกตอาการของตนเองอยู่เสมอ คือกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้คุณรู้เท่าทันโรคและป้องกันภาวะรุนแรงได้ทันเวลา