โรงพยาบาลเชียงใหม่ ราม chiangmai ram hospital

 

ไตรกลีเซอไรด์ เป็นไขมันที่ร่างกายใช้เป็นแหล่งพลังงาน แต่ถ้าระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงและสะสมเป็นระยะยาวเวลานาน อาจเกิดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้ระดับไตรกลีเซอไรด์สูงคือการรับประทานอาหารที่มีไขมันและน้ำตาลสูง

ไตรกลีเซอไรด์คืออะไร

ไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) คือไขมันชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วไปในร่างกาย ซึ่งมีหน้าที่ในการเก็บพลังงานไว้ใช้ในตอนที่ร่างกายขาดอาหาร โดยไตรกลีเซอไรด์มาจาก 2 แหล่งได้แก่

1. การสังเคราะห์จากตับ เมื่อรับประทานอาหารที่ให้พลังงานมากเกินความจำเป็น โดยเฉพาะคาร์โบไฮเดรตและน้ำตาล ตับจะเปลี่ยนสารอาหารเหล่านี้ให้กลายเป็นไขมัน และสะสมในรูปของไตรกลีเซอไรด์
    

2. การได้รับจากอาหารโดยตรง ไขมันจากอาหารประเภทเนื้อสัตว์ติดมัน อาหารทอด ของหวาน จะเพิ่มระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือด
    

เมื่อร่างกายได้รับไตรกลีเซอไรด์มากเกินไป ส่วนที่เหลือใช้จะถูกสะสมไว้ในเนื้อเยื่อไขมันและตับ ทำให้เกิดภาวะ ไขมันในเลือดสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อโรคต่างๆ ได้แก่

• โรคหัวใจและหลอดเลือด

• โรคหลอดเลือดสมอง 

• โรคอ้วน

• โรคตับอ่อนอักเสบ

ค่าไตรกลีเซอไรด์สูงเกิดจากอะไร

 

1. พฤติกรรมการรับประทานอาหาร

 

โดยเฉพาะการทานอาหารที่มีไขมันสูง น้ำตาลมาก หรือคาร์โบไฮเดรตเยอะเกินความจำเป็น เช่น อาหารที่ผ่านทอด ขนมหวาน เนื้อสัตว์ติดมัน ซึ่งร่างกายจะเปลี่ยนพลังงานส่วนที่เกินมาเป็นไตรกลีเซอไรด์และสะสมไว้ตามร่างกาย

2. การขาดการออกกำลังกาย
 

การขาดการออกกำลังกาย ทำให้อัตราการเผาผลาญลดลง และยังมีปัจจัยอย่างการสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากที่กระตุ้นให้ตับผลิตไตรกลีเซอไรด์เพิ่มมากขึ้น

 

3. ผลข้างเคียงจากการใช้ยา

 

ยาบางชนิดสามารถทำให้ระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดเพิ่มสูงขึ้นได้ เช่น ยาขับปัสสาวะกลุ่มไธอาไซด์ การให้ฮอร์โมนเพื่อการรักษาโรค และยาคุมกำเนิดบางชนิด ซึ่งทั้งหมดนี้อาจส่งผลให้ระดับไตรกลีเซอไรด์สูงขึ้นเช่นเดียวกัน

 

4. พันธุกรรม

 

การที่ร่างกายมีความบกพร่องทางพันธุกรรม ทำให้ขาดเอนไซม์ที่จำเป็นสำหรับการสลายหรือขจัดไตรกลีเซอไรด์ ส่งผลให้ระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงผิดปกติได้ โดยผู้ที่มีภาวะนี้อาจมีค่าระดับไตรกลีเซอไรด์สูงถึง 800–1,000 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

อาการของคนที่มีะดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง

 

โดยปกติแล้ว ภาวะไตรกลีเซอไรด์สูงมักไม่แสดงอาการเฉพาะเจาะจงในระยะเริ่มต้น ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาจไม่รู้ตัวเลยว่ามีระดับไขมันในเลือดผิดปกติ จนกว่าจะได้รับการตรวจสุขภาพหรือเกิดโรคแทรกซ้อนขึ้น อย่างไรก็ตามหากระดับไตรกลีเซอไรด์สูงติดต่อเป็นระยะเวลานานอาจส่งผลให้เกิดอาการดังนี้

 

• มีอาการเจ็บแน่นหน้าอก
   

• คลื่นไส้
   

• อ่อนเพลีย เหนื่อยง่ายกว่าปกติ

 

ค่าไตรกลีเซอไรด์ที่เหมาะสม

 

การวัดระดับค่าไตรกลีเซอไรด์ในร่างกายสามารถทำได้โดยการตรวจเลือดที่เรียกว่า Lipid Profile โดยก่อนเข้ารับการตรวจควรงดอาหารและเครื่องดื่ม อย่างน้อย 10–12 ชั่วโมง เพื่อให้ได้ผลตรวจที่แม่นยำ

 

ค่าระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือด

 

• ระดับปกติ: ไม่เกิน 150 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร mg/dL

 

• ระดับเริ่มสูง: ระหว่าง 150–499 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร mg/dL

 

• ระดับสูง: มากกว่า 500 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร mg/dL

 

• ระดับสูงมาก: มากกว่า 1,000 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร mg/dL