โรงพยาบาลเชียงใหม่ ราม chiangmai ram hospital

โรคมือเท้าปาก

โรคมือเท้าปาก เป็นโรคติดเชื้อที่พบได้บ่อยในเด็กเล็ก โดยเฉพาะช่วงอายุน้อยกว่า 5 ปี สาเหตุหลักมาจากการติดเชื้อในกลุ่มเอนเทอโรไวรัส (Enterovirus) ซึ่งสามารถแพร่กระจายได้ง่าย อาการที่สังเกตได้ชัดคือมีไข้ เจ็บคอ แผลเล็ก ๆ ในช่องปาก รวมถึงตุ่มน้ำใสตามฝ่ามือ ฝ่าเท้า และลำตัว เด็กที่ป่วยมักรู้สึกไม่สบายตัว เบื่ออาหาร และอาจมีน้ำลายไหลมากกว่าปกติ

สาเหตุการติดต่อโรคมือเท้าปาก

การติดต่อของโรคนี้มักเกิดจากการสัมผัสใกล้ชิด ไม่ว่าจะเป็นน้ำลาย น้ำมูก อุจจาระ หรือของเหลวจากตุ่มใส รวมถึงการใช้ของใช้ร่วมกัน เช่น แก้วน้ำ ช้อน ของเล่น ยิ่งในช่วง ฤดูฝน โอกาสการแพร่ระบาดจะสูงขึ้น เนื่องจากเชื้อสามารถอยู่ในสิ่งแวดล้อมได้หลายวัน เด็กเล็กและทารกมักเสี่ยงติดเชื้อได้ง่ายกว่ากลุ่มอายุอื่น และบางครั้งอาการก็รุนแรงมากกว่าด้วย

อาการของโรคมือเท้าปาก

ผู้ป่วยที่ติดเชื้อ โรคมือเท้าปาก มักเริ่มแสดงอาการภายใน 3–7 วันหลังได้รับเชื้อ โดยสัญญาณที่พบได้บ่อยคือมี ไข้สูงต่อเนื่องประมาณ 3–4 วัน เด็กบางรายอาจมีอาการ อาเจียนบ่อยครั้งมากกว่า 2–3 ครั้งต่อวัน ร่วมกับความรู้สึกอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย และไม่ค่อยอยากอาหาร

ลักษณะเฉพาะของโรคนี้คือการเกิด ตุ่มน้ำใสตามฝ่ามือ ฝ่าเท้า ปาก ลิ้น และเหงือก ตุ่มเหล่านี้ทำให้เด็กเจ็บในช่องปาก จนส่งผลให้กินข้าวหรือนมลำบากขึ้น เมื่อโรครุนแรงขึ้นอาจมีอาการ หายใจผิดปกติ เช่น หายใจเร็วมากหรือช้ากว่าปกติ รวมถึงมีอาการซึม ปวดศีรษะอย่างรุนแรง และในบางกรณีอาจพบภาวะ แขนขาอ่อนแรง ได้

เด็กอาจมีน้ำลายไหลมากเพราะเจ็บปาก กลืนลำบาก และไม่ร่าเริงเหมือนเดิม หากพบว่าอาการรุนแรงขึ้น เช่น ไข้สูงไม่ลด ซึมผิดปกติ หรือมีปัญหาเรื่องการหายใจ ควรรีบพาไปพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อนจาก โรคมือเท้าปาก

วิธีป้องกันโรคมือเท้าปาก
 

• หมั่น ล้างมือด้วยสบู่และน้ำสะอาด ก่อนรับประทานอาหาร หลังใช้ห้องน้ำ หลังเปลี่ยนผ้าอ้อม และหลังการไอหรือจาม

• ทำความสะอาด ของเล่นและของที่มีการสัมผัสบ่อย เช่น ลูกบิดประตู โต๊ะ เก้าอี้ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ

• ฝึกสอนเด็ก ๆ ให้รู้จัก ล้างมืออย่างถูกวิธี

• หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่ป่วยเป็น โรคมือเท้าปาก และหากลูกติดเชื้อ ควร งดไปโรงเรียน จนกว่าจะหายสนิท

การดูแลรักษาเด็กที่บ้าน เมื่อเป็นโรคมือเท้าปาก

เด็กป่วยเป็น โรคมือเท้าปาก สิ่งที่ผู้ปกครองมักกังวลคือ เด็กจะไม่ยอมทานอาหารเพราะรู้สึกเจ็บจากตุ่มพองในช่องปากและลำคอ อาการเหล่านี้ทำให้เด็กรู้สึกไม่สบายตัวและอ่อนเพลียได้ง่าย การดูแลควรมุ่งเน้นไปที่การบรรเทาความเจ็บปวดและช่วยให้เด็กรับประทานอาหารได้มากขึ้น โดยสามารถทำตามคำแนะนำดังนี้

• บ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่น ช่วยลดการอักเสบและบรรเทาอาการเจ็บในช่องปาก
   

• หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเปรี้ยวหรือมีกรดสูง เช่น ผลไม้รสเปรี้ยว น้ำผลไม้ และน้ำอัดลม เนื่องจากจะยิ่งกระตุ้นให้แผลเจ็บมากขึ้น
   

• ให้เด็กกินของเย็น ๆ อย่างไอศกรีมแท่ง น้ำแข็งไส ไอศกรีม หรือโยเกิร์ต เนื่องจากความเย็นช่วยลดการอักเสบและทำให้ปากชาเล็กน้อย
   

• จิบน้ำเย็นบ่อย ๆ เพื่อช่วยให้ปากชุ่มชื้นและลดอาการระคายเคือง
   

• หากเด็กเจ็บมากจนเคี้ยวอาหารไม่ไหว ควรให้ อาหารอ่อน ๆ เช่น ข้าวต้ม ซุป หรือโจ๊ก ที่กลืนง่ายและไม่บาดแผลในปาก